ACHT VOUDIGE PAD

DHARMA WHEEL

Het Achtvoudig Pad houdt in:

  1. het juiste inzicht hebben (de Vier Nobele Waarheden),
  2. de juiste intentie hebben (denken zonder boosheid),
  3. het juiste spreken (niet liegen, vloeken),
    het juiste handelen (niet stelen, doden, of kwetsen),
    de juiste levenswijze (uitoefenen van een eerzaam beroep),
    juiste inspanning (je inzetten voor het goede, een goed karma opbouwen),
    de juiste aandacht (voor het hier en nu) en
    de juiste concentratie (gericht zijn op wat goed is, en op het hier en nu).

    De dhamma, de Boeddha en de sangha (de gemeenschap van monniken) vormen tezamen de triratna, de drie juwelen, de essentie van het boeddhisme.

Kenmerken voor het volgen van het achtvoudige pad:

De acht stappen van het pad worden niet in volgorde genomen.
Ontwikkeling vindt plaats op het pad als geheel.
Verschillende onderdelen kunnen tijdelijk een voorname plaats hebben in iemands doen en laten, maar belangrijkste is het Pad als geheel, niet de onderdelen van het pad.
De acht stappen van het pad versterken en ondersteunen elkaar.
Moreel gedrag leidt tot wijsheid en concentratie, wijsheid leidt tot concentratie en moreel gedrag, en concentratie leidt tot moreel gedrag en wijsheid.
Wanneer het pad als geheel zeer sterk ontwikkeld is, is het mogelijk verlichting te bereiken.

1. Juist Begrip
(Samma Ditthi)

Dit komt overeen met Jnana Yoga, waarbij men streeft naar begrip en inzicht in de aard van de werkelijkheid. (de Vier Nobele Waarheden)

2. Juiste Intentie
(Samma Sankappa):

Dit weerspiegelt het belang van intenties en mentale houdingen, vergelijkbaar met de spirituele focus in Bhakti Yoga.

3. Juiste Spraak
(Samma Vaca):

Deze stap benadrukt ethiek en moreel gedrag, wat kan worden gezien als vergelijkbaar met het morele aspect van Karma Yoga.

4. Juiste Actie
(Samma Kammanta)

Deze stap benadrukt ethiek en moreel gedrag, wat kan worden gezien als vergelijkbaar met het morele aspect van Karma Yoga.

5. Juist Levensonderhoud
(Samma Ajiva)

Deze stap benadrukt ethiek en moreel gedrag, wat kan worden gezien als vergelijkbaar met het morele aspect van Karma Yoga.

6. Juiste Inspanning
(Samma Vayama)

Deze stap is nauw verwant aan meditatieve en aandachtsoefeningen, die overeenkomsten vertonen met Raja Yoga en Dhyana yoga.

7. Juiste Mindfulness
(Samma Sati):

Deze stap is nauw verwant aan meditatieve en aandachtsoefeningen, die overeenkomsten vertonen met Raja Yoga en Dhyana yoga.

8. Juiste Concentratie
(Samma Samadhi)

Dit komt dicht bij meditatie en mentale concentratie, wat essentieel is voor zowel Raja Yoga en Dhyana yoga.


INDELING IN DRIEËN

De acht onderdelen van het pad kunnen gegroepeerd worden in de drie aspecten.

SILLA

Wijsheid
(Sanskriet: prajñā, Pāli: pañña)

1. Juist inzicht
2. Juiste gedachten

SAMADHI

Ethisch gedrag (Sanskriet: śīla, Pāli: sīla)

3. Juiste woorden
4. Juiste handeling
5. Juist levensonderhoud

PRAJNA

Concentratie (Sanskriet en Pāli: samādhi

6. Juiste inspanning
7. Juist bewustzijn
8. Juiste concentratie

In latere tradities spreekt men niet van ‘juist’ maar van ‘zuiver’. Tevens verandert de volgorde van de drie groepen en wordt het achtvoudige pad wel een opeenvolging van stappen die gezet worden. Eerst moet de juiste houding, Sillã, worden ontwikkeld, voordat men aan meditatie kan beginnen, waaruit wijsheid of inzicht voortvloeit:

Sillã

Bhavana pañña

 het ontwikkelen van wijsheid en zuiver inzicht van onze ware aard.

Deze twee waarheden vormen samen de groep van wijsheid. (paññakkhandha)

  • (1) zuiver inzicht (samma ditthi)
    • Begrijpen wat lijden is (dukkhe ñana).
    • De oorzaak van lijden begrijpen (dukkhasamudaye ñana).
    • De opheffing van lijden begrijpen (dukkhanirodhe ñana).
    • Het pad begrijpen dat leidt naar de opheffing van lijden (dukkhanirodhagamini patipadaya ñana).
  • (2). zuivere gedachten (samma sankappa)
    • Gedachten van het verzaken van zelfzucht (nekkhamma sankappa).
    • Gedachten van welwillendheid, liefdevolle vriendelijkheid (avyapada sankappa).
    • Gedachten van geweldloosheid, harmonie of mededogen (avihimsa sankappa).

de beoefening van moraliteit, het onthouden van alle onheilzame handelingen van lichaam en spraak.

Silakkhandha

De waarheden drie, vier en vijf vormen samen de groep van moraliteit. (Silakkhandha)

  • (3) zuivere woorden (samma vaca)
    • Onthouding van het vertellen van leugens (musavada veramani).
    • Onthouding van het spreken van lasterende taal (pisunaya vacaya veramani).
    • Onthouding van het spreken van harde woorden (pharusaya vacaya veramani).
    • Onthouding van onzinnig gepraat (samphappalapa veramani).
  • (4). zuiver handelen (samma kammanta)
    • Onthouding van doden (panatipata veramani).
    • Onthouding van nemen wat niet gegeven is (adinnadana veramani).
    • Onthouding van seksueel wangedrag (kamesu micchacara veramani)
  • (5)zuiver levensonderhoud (samma ajiva)
    • Geen handel in wapens.
    • Geen handel in slaven en prostitutie.
    • Geen handel in levende wezens voor vleesproductie en slachterij of iedere andere handel in wezens.
    • Geen handel in vergif.
    • Geen handel in bedwelmende middelen.

Bhavana samadh

de beoefening van concentratie zodat we de geest scherpen om vervolgens bewust naar onszelf te kijken en observeren.

De waarheden zes, zeven en acht vormen samen de groep van concentratie.  (Samadhikkhandha).

  • (6). zuiver inspanning (samma vayama))
    • Suta mayã pañña, ontvangen wijsheid, 1e transformatie
    • Cintã-mayã pañña, wijsheid vanuit ervaren, 2e transformatie.
    • Bhãvanã-mayã pañña, wijsheid vanuit zelfinzicht, 3e transformatie.
  • (7). zuivere bewustzijn (samma sati)
    • Slechte gedachten en heilloze (akusala) zaken die nog niet opgekomen zijn vermijden (samvara padhana).
    • Het overwinnen van slechte gedachten en heilloze zaken die reeds opgekomen zijn (pahana padhana).
    • Het opwekken en ontwikkelen van heilzame (kusala) zaken en goede gedachten die nog niet opgekomen zijn (bhavana padhana).
    • Het tot groei brengen van heilzame zaken en goede gedachten die reeds opgekomen zijn (anurakkana padhana).
  • (8) zuivere concentratie (samma samadhi)
    • Suta mayã pañña, ontvangen wijsheid, 1e transformatie.
    • Cintã-mayã pañña, wijsheid vanuit ervaren, 2e transformatie.
    • Bhãvanã-mayã pañña, wijsheid vanuit zelfinzicht, 3e transformatie.

samma ditthi

samma ditthi

Juiste vastberadenheid of intentie: het opgeven van huis en het aannemen van het leven van een religieuze bedelmonnik om het pad te volgen; dit concept is gericht op vreedzame verzaking, in een omgeving van niet-sensualiteit, niet-kwaadaardig (tot liefdevolle vriendelijkheid), weg van wreedheid (tot mededogen).[25] Zo’n omgeving helpt bij de contemplatie van vergankelijkheid, lijden en niet-Zelf.

  1. Begrijpen wat lijden is (dukkhe ñana).
  2. De oorzaak van lijden begrijpen (dukkhasamudaye ñana).
  3. De opheffing van lijden begrijpen (dukkhanirodhe ñana).
  4. Het pad begrijpen dat leidt naar de opheffing van lijden (dukkhanirodhagamini patipadaya ñana).