De Brahmana’s en Aranyaka’s
Aan elke Samhita was een verzameling verklaringen van religieuze riten gehecht, een brahmana genaamd, die vaak op mythologie vertrouwde om de oorsprong en het belang van individuele rituele handelingen te beschrijven. Hoewel het geen handleidingen of handboeken zijn zoals in de latere Shrauta-soetra’s, bevatten de Brahmana’s wel details over de uitvoering en betekenis van Vedische offerrituelen en zijn ze onschatbare bronnen van informatie over de Vedische religie.
In deze teksten is het offer het centrum van kosmische processen, menselijke zorgen en religieuze verlangens en doelen. Door de verdienste van het brengen van offers, wordt karma gegenereerd dat voor degene die een wedergeboorte offert na de dood in de hemel (“in de volgende wereld”) creëert. Ritueel werd verondersteld effecten te hebben op de zichtbare en onzichtbare werelden vanwege homologieën, of verbindingen (bandhus), die liggen tussen de componenten van het ritueel en overeenkomstige delen van het universum. De universalisering van de dynamiek van het ritueel in de dynamiek van de kosmos werd afgebeeld als het offer van de oorspronkelijke godheid, Prajapati (“Heer van de schepsels”), die voortdurend werd nieuw leven ingeblazen door het offer.
De lange reeks rituelen van de koninklijke wijding, de rajasuya, benadrukten de koninklijke macht en gaven de koning een goddelijk charisma, waardoor hij, althans voor de duur van de ceremonie, tot de status van god werd verheven. Typerend voor deze periode was de uitgebreide ashvamedha, het paardenoffer, waarin een toegewijd paard werd vrijgelaten en een jaar lang naar believen mocht ronddwalen; het werd altijd gevolgd door de troepen van de koning, die het verdedigden tegen alle aanvallen totdat het werd teruggebracht naar de koninklijke hoofdstad en opgeofferd in een zeer gecompliceerd ritueel.
Aranyakas zijn geschriften die nauw verbonden zijn met de Vedische teksten, bekend als Samhitas en Brahmanas. Ze behoren tot de Vedische literatuur en vormen een belangrijke schakel in de spirituele en rituele tradities van het oude India.
De term “Aranyaka” komt van het Sanskrietwoord “aranya”, wat “woud” of “wildernis” betekent. Deze geschriften werden traditioneel bestudeerd en beoefend in afgelegen bosachtige gebieden, weg van de drukte van steden en nederzettingen. Aranyakas worden beschouwd als contemplatieve teksten die diepere filosofische en mystieke inzichten bieden dan de meer rituele en praktische Brahmana-teksten.
De Aranyakas bevatten vaak interpretaties, symbolische betekenissen en spirituele overpeinzingen over de rituelen die in de Samhitas en Brahmanas worden beschreven. Ze richten zich op de innerlijke betekenis van de rituelen en benadrukken het belang van meditatie, contemplatie en spirituele oefeningen. Deze geschriften bieden ook inzichten in kosmologische concepten, de aard van het zelf (atman), meditatieve praktijken en de relatie tussen mens en universum.
Het is belangrijk op te merken dat de Aranyakas vaak als onderdeel van de Brahmanas worden beschouwd en soms ook worden opgenomen in dezelfde tekst. Ze vertegenwoordigen een overgangsgebied tussen de rituele nadruk van de Brahmanas en de filosofische en spirituele exploraties van de latere Upanishads.
Kortom, de Aranyakas zijn geschriften binnen de Vedische traditie die zich richten op diepere spirituele en filosofische inzichten, en ze fungeren als een brug tussen de rituele teksten en de Upanishads, die de basis legden voor veel van de latere Indiase filosofie en spiritualiteit.