VLADIMIR NABOKOV 1899 – 1917
Vladimir Vladimirovitsj Nabokov werd geboren op 22 april 1899 in Sint-Petersburg, Rusland, in een welgestelde en intellectuele familie. Zijn vader, een vooraanstaand politicus, kwam uit een adellijke familie, en zijn moeder kwam voort uit een welvarende koopmansfamilie. Nabokov groeide op in een omgeving waarin kunst, literatuur en wetenschap hoog in het vaandel stonden.
Tijdens zijn jeugd en adolescentie ontwikkelde Nabokov een vroege liefde voor literatuur en leidde hij een meertalig bestaan. Hij sprak vloeiend Russisch, Engels en Frans en toonde al op jonge leeftijd een buitengewoon taalgevoel. Zijn familie ontvluchtte Rusland na de Oktoberrevolutie van 1917 en vestigde zich in West-Europa. Nabokov studeerde aan de Universiteit van Cambridge in Engeland, waar hij zijn interesse in de literatuur verder ontwikkelde en zijn eerste werken in het Russisch schreef.
In 1922 trouwde Nabokov met Véra Slonim, een huwelijk dat zijn hele leven stand zou houden. Het paar emigreerde naar Duitsland, waar Nabokov als schrijver en leraar werkte. In 1937, met de opkomst van het nazisme, emigreerde de familie Nabokov naar de Verenigde Staten, waar Vladimir Nabokov een nieuwe fase van zijn schrijverschap begon.
Zijn Engelstalige debuut was “The Real Life of Sebastian Knight” in 1941, maar het was met de publicatie van “Lolita” in 1955 dat Nabokov internationale erkenning kreeg. “Lolita” is een provocerend en complex meesterwerk dat thema’s van obsessie, taal en morele ambiguïteit verkent. Het boek bracht hem zowel lof als controverses, maar vestigde zijn reputatie als een van de grootste schrijvers van de 20e eeuw.
Nabokovs latere werken omvatten onder andere “Pale Fire” (1962), een roman vermomd als een episch gedicht met commentaar, en “Ada, or Ardor: A Family Chronicle” (1969), een uitgestrekte roman die de grenzen van tijd en werkelijkheid verkent.
Vladimir Nabokov overleed op 2 juli 1977 in Montreux, Zwitserland. Zijn literaire nalatenschap omvat niet alleen romans, maar ook gedichten, toneelstukken, vertalingen en uitgebreide academische bijdragen. Hij wordt herinnerd als een schrijver wiens werk een blijvende invloed heeft gehad op de literaire wereld en die bekend staat om zijn virtuoze taalgebruik en experimentele verhalende technieken.
Vladimir Nabokov wordt vaak geassocieerd met verschillende literaire stromingen en genres vanwege de diversiteit en complexiteit van zijn werk.
Enkele van de belangrijkste labels die op Nabokov van toepassing zijn, zijn:
- Modernisme: Nabokov deelde enkele kenmerken met het modernisme, zoals experimentele verteltechnieken, een aandacht voor de vorm van het werk en een interesse in de complexiteit van het menselijk bewustzijn.
- Postmodernisme: Zijn latere werken, met name “Pale Fire,” worden vaak beschouwd als postmodern vanwege de speelse benadering van de vertelling, de metafictionele elementen en de betrokkenheid bij deconstructie van traditionele literaire vormen.
- Metafictie: Nabokov staat bekend om zijn gebruik van metafictie, waarin hij bewust verwijst naar de kunstmatige aard van het schrijven en de relatie tussen auteur, tekst en lezer. Dit is duidelijk te zien in werken als “Pale Fire” en “Lolita.”
- Russische literaire traditie: Oorspronkelijk schreef Nabokov in het Russisch en was hij een belangrijke figuur in de Russische literatuur. Zijn vroege werken kunnen worden gezien als deel uitmakend van de Russische literaire traditie, met invloeden van symbolisme en decadentisme.
- Amerikaanse literatuur: Na zijn emigratie naar de Verenigde Staten ontwikkelde Nabokov een unieke stem binnen de Amerikaanse literatuur. Zijn exploratie van Amerikaanse thema’s en zijn gebruik van de Engelse taal voegden een nieuwe dimensie toe aan zijn schrijverschap.
- 1899: Geboren in Sint-Petersburg, Rusland, in een welgestelde familie.
- 1919: Nabokov en zijn familie vluchtten voor de Russische Revolutie en vestigden zich in Engeland.
- 1922-1925: Studeerde aan de Universiteit van Cambridge, waar hij zijn interesse in de literatuur verder ontwikkelde.
- 1925: Trouwde met Véra Slonim, zijn levenslange partner en muze.
- 1937: Emigreerde naar de Verenigde Staten na enige tijd in verschillende Europese landen te hebben gewoond.
- 1941: Publiceerde “The Real Life of Sebastian Knight,” zijn eerste Engelstalige roman.
- 1955: Nabokov verwierf internationale bekendheid met de publicatie van “Lolita,” een controversiële roman die later wordt beschouwd als een literair meesterwerk.
- 1962: Publiceerde “Pale Fire,” een andere belangrijke roman, geschreven in de vorm van een gedicht en commentaar daarop.
- 1972: Nabokov publiceerde zijn laatste roman, “Ada, or Ardor: A Family Chronicle.”
- 1977: Overleed op 78-jarige leeftijd in Montreux, Zwitserland.
- “Masenka” (1926)
- “King, Queen, Knave” (1928)
- “Laughter in the Dark” (1932)
- “Despair” (1936)
- “The Real Life of Sebastian Knight” (1941)
- “Bend Sinister” (1947)
- “Speak, Memory” (1951) – Autobiografie
- “Lolita” (1955)
- “Pnin” (1957)
- “Pale Fire” (1962)
- “Ada, or Ardor: A Family Chronicle” (1969)